Người xưa thường nói, thuốc đắng dã tật, mật nhân cũng như vậy. Mặc dù mang trong mình vị đắng như mật nhưng mật nhân lại được sử dụng để chữa nhiều bệnh lý khác nhau. Dưới đây là thông tin đặc điểm của cây mật nhân.
Đặc điểm của mật nhân
Cây mật nhân có tên khoa học là Eurycoma longifolia, thuộc họ Thanh thất (Simaroubaceae). Đây là loài cây thân gỗ, mảnh, sống ở tầng rừng thấp, nằm trên đất sỏi. Cây mật nhân trưởng thành có kích thước trung bình khoảng 10 mét. Lá mật nhân mỏng, dài, mặt trên có màu xanh lục, mặt dưới có màu trắng hơi xanh. Mỗi cây mọc khoảng 20-40 lá đối xứng nhau, lá cây dài đến 1m. Ở nách lá, có hoa lưỡng tính, mềm, mọc thành cụm, màu đỏ, có nhiều lông tơ mịn.
Thân cây mật nhân chia ra nhiều nhánh nhỏ. Tuy nhiên, mật nhân phát triển tập trung vào rễ và rễ cây có thể chiếm đến 80% khối lượng cây. Bộ rễ của mật nhân có đặc điểm là nhiều rễ con, màu vàng nâu và trắng ngà, có mùi thơm nhẹ.
Quả mật nhân hình trứng, nhỏ, bên trong có một hạt cứng. Khi còn non, quả có màu xanh và chuyển thành màu nâu đỏ khi chín. Thông thường, mật nhân ra hoa vào khoảng tháng 3 – 4 và có quả vào tháng 5-6.
Ngoại trừ hoa, hầu hết các bộ phận của cây mật nhân gồm vỏ, thân, quả, lá, rễ,…đều được sử dụng để làm thuốc chữa bệnh. Trong đó, rễ cây được sử dụng trong điều trị nhiều nhất.
Cây mật nhân ưa sống ở những vùng núi có độ cao dưới 1000 mét hoặc các khu vực trung du và những vùng đồi có chiều cao thấp. Đây là giống cây mọc hoang, thường được phân bố trong những cánh rừng thưa ở vùng Đông Nam Á. Loài cây này phân bố nhiều ở Việt Nam, Malaysia, Thái Lan và Indonesia.
Cùng với sự tiến bộ của khoa học, con người nhận ra các thành phần của cây mật nhân đều có dược tính cao và ứng dụng tốt trong y học nên mật nhân dần được phát tán rộng rãi và trở thành loại thảo dược hàng đầu trên thế giới. Tại nước ta, cây mọc nhiều tại các tỉnh miền Trung, miền Bắc, Đông Nam Bộ và Tây Nguyên.
Công dụng của mật nhân
Theo một số nghiên cứu, các thành phần dược tính trong cây mật nhân giúp kích thích các tế bào beta trong tuyến thượng thận sản sinh ra nhiều insulin hơn. Ngoài ra, Mật nhân cũng có khả năng làm chậm quá trình hấp thu đường từ ruột vào máu, làm tăng tính nhạy cảm của insulin giúp ngăn chặn việc tăng đường huyết tốt hơn.
Chiết xuất từ vỏ cây mật nhân có tác dụng tránh ký sinh trùng sốt rét vào cơ thể, trong cây mật nhân có thành phần hóa học nhằm để điều trị bệnh sốt rét tương đương với viên nén cloroquin điều trị bệnh sốt rét.
Các hợp chất kháng khuẩn và chống viêm hiệu quả cũng được tìm thấy trong mật nhân. Các hợp chất này có tác dụng làm lành các mô xơ gan và chữa lành các tổn thương trong dạ dày, kích thích ăn ngon và cải thiện hệ tiêu hóa, kháng khuẩn hiệu quả.
Không chỉ vậy, chiết xuất từ rễ và thân cây mật nhân làm tăng hàm lượng testosterone trong huyết thanh, cải thiện khả năng sinh lý ở nam giới. Một trong những tác dụng nổi bật của mật nhân là tăng cường cơ bắp, giảm căng thẳng và phục hồi sinh lực. Do đó, cây mật nhân đang được ứng dụng nhiều trong một số loại thuốc điều trị và trở thành cây thuốc quý trong dân gian. Tuy nhiên, sử dụng mật nhân như thế nào mới đạt được kết quả tốt nhất vẫn là câu hỏi của rất nhiều người.
Hướng dẫn sử dụng cây mật nhân
Với cây tươi, quả và lá rửa sạch, phơi khô. Còn rễ, thân, vỏ cây thì đem chặt thành từng đoạn nhỏ rồi phơi sấy khô. Bảo quản nơi khô thoáng, tránh ẩm mốc.
Để dùng mật nhân hàng ngày có nhiều cách: ngâm rượu, ngâm sáp mật ong, sắc nước uống, tán bột hay nấu cao mật nhân… Để giảm độ đắng của mật nhân, bạn có thể ngâm với chuối hột rừng hoặc hoa atiso.
Hoặc sử dụng nước tăng lực Nhật Bản Lipovitan Tongkat Ali: dạng lon, 250ml, với chiết xuất mật nhân cùng hàm lượng vitamin và dưỡng chất cao giúp tăng lực tức thì, phục hồi sinh lực.
Một số lưu ý khi dùng mật nhân
Mặc dù mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe và được gọi là cây “bá bệnh” nhưng trên thực tế, không có vị thuốc nào có thể chữa bách bệnh, quan trọng là đúng người đúng bệnh đúng thuốc. Phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú và trẻ em không được dùng mật nhân.
Ngoài ra, mật nhân tươi trên thị trường có nhiều rủi ro về chất lượng, có thể gây bệnh ung thư, gây nhiễm độc và nguy hiểm đến tính mạng. Vì thế, người tiêu dùng nên lựa chọn những sản phẩm có chiết xuất mật nhân, có nguồn gốc rõ ràng.
Hiện nay trên thị trường, có rất nhiều sản phẩm được chiết xuất từ mật nhân được bán rộng rãi. Một trong những sản phẩm được ưa chuộng nhất là nước tăng lực Nhật Bản Lipovitan Tongkat Ali, với công nghệ tiên tiến giúp việc sử dụng chiết xuất mật nhân an toàn cho người sử dụng.
Nước tăng lực Nhật Bản Lipovitan Tongkat Ali: dạng lon, 250ml, với chiết xuất mật nhân cùng hàm lượng vitamin và dưỡng chất cao giúp tăng lực tức thì, phục hồi sinh lực.
